Olwyn Fawr

Mae'r Olwyn Fawr neu Olwyn Ferris neu Olwyn Fferis (Saesneg: Ferris Wheel) yn gyfarpar hwyl ar ffurf olwyn anferth ag iddi seddi yn crogi oddi fewn iddi i bobl eistedd ynddynt a mwynhau y profiad o deithio mewn cylch drwy'r awyr. Mae'n ennyn teimlad o werf ac ychydig o ofn sy'n apelio i'r 'teithwyr' arni. Er bod y syniad o Olwyn Fawr wedi bodoli ers canrifoedd, cysylltir y fersiwn gyfoes ohono gyda dyluniad llwyddiannus Ferris Jr ar gyfer Ffair Fawr Chicago 1893.

Dyluniwyd ac adeiladwyd yr Olwyn Ferris wreiddiol gan George Washington Gale Ferris Jr fel tirnod ar gyfer Arddangosiad Columbian y Byd 1893 yn Chicago. Mae'r term generig olwyn Ferris, a ddefnyddir bellach yn Saesneg America ar gyfer pob strwythur o'r fath, wedi dod y math mwyaf cyffredin o daith ddifyrrwch mewn ffeiriau gwladol yn yr Unol Daleithiau. ^[1]

Yr olwyn Ferris talaf gyfredol yw'r Roller Uchel 167.6-metr (550 tr) yn Las Vegas, Nevada, a agorodd i'r cyhoedd ym mis Mawrth 2014. Gwnaed defnydd effeithol a bygythiol o'r Olwyn Fawr yn y ffilm enwog Orson Welles o 1949, The Third Man a ffilmiwyd gydag olwyn fawr enwog y Prater yn Fienna.^[2]

1. ↑ "Still turning – Jacksonville built the world's first portable Ferris Wheel". Archifwyd o'r gwreiddiol ar March 11, 2012.
2. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=21h0G_gU9Tw